Đối với những người yêu thể thao, thuật ngữ “sút luân lưu” không còn xa lạ. Đây là một khái niệm phổ biến mỗi khi có trận đấu bóng đá diễn ra. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về sút luân lưu trong bài viết dưới đây.
Sút luân lưu là gì?
Trong bóng đá, sút luân lưu là một loại đá phạt trực tiếp hoặc đá phạt 11m trực tiếp tại vòng cấm địa. Khoảng cách từ điểm đá phạt đến đường biên của khung thành mà thủ môn đối phương đứng là 11 mét.
Mỗi lần sút luân lưu, chỉ có hai cầu thủ tham gia: một cầu thủ đội tấn công và thủ môn của đội bị phạt. Penalty shoot-out được coi là cách dễ nhất để ghi bàn, với khoảng cách chỉ 11 mét, ngay cả một cầu thủ không nổi tiếng cũng có thể vượt qua thủ môn hàng đầu thế giới.
Tại các giải đấu lớn, sút luân lưu đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định kết quả của một trận đấu. Trong trường hợp hòa, việc thực hiện thành công sút luân lưu giúp một đội giành chiến thắng. Ngược lại, nếu thực hiện không thành công, đội bóng sẽ phải đối mặt với tâm lý yếu kém và có thể ảnh hưởng đến phong độ của họ.
Sút luân lưu đã trở thành một phần không thể thiếu trong bóng đá hiện đại, tạo nên tính chuyên nghiệp của các giải đấu quốc tế. Mọi tình huống sút luân lưu đều tuân thủ theo quy định của trọng tài chính và luật của FIFA.
Những thay đổi quan trọng trong lịch sử phát triển sút luân lưu
Sút luân lưu đã xuất hiện từ rất lâu, khi mà bóng đá mới chỉ bắt đầu phát triển, do đó không ít người vẫn tò mò về loạt luân lưu là gì. Hình thức này đã trải qua nhiều thay đổi như sau:
- Trước năm 1902, sút luân lưu được coi là một dạng đá phạt tự do trong vòng cấm mà không có một khoảng cách cố định.
- Năm 1902, hình thức này đã chính thức được điều chỉnh với khoảng cách là 12 bước chân, tương đương khoảng 10.97 mét đến khung thành đối phương.
- Năm 1937, sau khi theo dõi hàng loạt các giai đoạn phát triển của bóng đá, các tổ chức có thẩm quyền đã quyết định thiết lập khoảng cách chuẩn cho đá luân lưu là 11 mét.
- Đến năm 2019, đá luân lưu đã có sự điều chỉnh bằng cách cho phép cầu thủ sút lại khi thực hiện phạt hoặc thủ môn di chuyển trước khi bắt đầu hiệp phạt.
Những loại sút luân lưu phổ biến hiện nay
Ngoài việc hiểu thuật ngữ “đá luân lưu” là gì, người hâm mộ cũng cần nắm bắt các loại sút phạt đền luân lưu phổ biến hiện nay. Có hai loại sút luân lưu dựa trên luật lệ của bóng đá:
Sút luân lưu do phạm lỗi
Đây là một loại đá luân lưu phổ biến ở mọi trận đấu và giải đấu bóng đá trên thế giới, quyết định được đưa ra bởi trọng tài chính. Khi cầu thủ phạm lỗi trong vòng cấm địa và tạo ra tình huống nguy hiểm hoặc cản trở cơ hội ghi bàn, trọng tài sẽ chỉ tay lên chấm phạt đền để đội bị phạm lỗi được hưởng quả đá luân lưu.
Sút luân lưu loại này có thể xảy ra bất kỳ lúc nào trong trận đấu nếu có tình huống lỗi xảy ra trong vòng cấm địa. Điểm đặc biệt của đá luân lưu do phạm lỗi là cầu thủ sút phạt có thể đá bồi nếu quả luân lưu bị thất bại và bật ra ngoài.
Loạt sút luân lưu sau hiệp phụ
Đá luân lưu sau hiệp phụ là một trong những điều người hâm mộ quan tâm nhất khi nói đến đá luân lưu là gì. Loại sút phạt này được thực hiện ở các vòng đấu quan trọng trong giải đấu như Vòng 1/16, Tứ Kết, Bán Kết và Chung Kết khi hai đội chơi 120 phút (90 phút 2 hiệp chính và 30 phút 2 hiệp phụ) nhưng vẫn hòa nhau.
Lúc này, sút luân lưu sẽ được áp dụng để quyết định kết quả của trận đấu. Mỗi đội sẽ được phép sút 5 quả phạt với những cầu thủ đã được huấn luyện kỹ lưỡng. Sau 5 quả, đội nào có nhiều pha sút luân lưu thành công hơn sẽ giành chiến thắng.
Tình huống xuất hiện sút luân lưu là gì?
Thông thường, khái niệm “sút luân lưu” thường xuất hiện trong các tình huống nhạy cảm ở vòng cấm của đối phương, liên quan đến các tình huống sau:
- Dùng tay chơi bóng trong vòng cấm: Khi một cầu thủ đang thực hiện một đường chuyền hoặc cú sút về phía khung thành nhưng lại va vào tay của một cầu thủ đối phương ngay trong vòng cấm. Dù là tình huống vô tình hay cố ý, trọng tài có thể chấm điểm sút luân lưu ngay lập tức vì đây là một quy định trong luật bóng đá quốc tế.
- Phạm lỗi ngăn cản cơ hội rõ rệt: Các cầu thủ phòng ngự vì muốn ngăn chặn đợt tấn công của đối phương nên có thể thực hiện các hành động như gạt giò, đá cao chân, kéo áo,… nhằm ngăn cản cơ hội ghi bàn, và điều này có thể dẫn đến tình huống sút luân lưu nếu trọng tài phát hiện. Đôi khi, công nghệ VAR sẽ can thiệp để làm rõ các tình huống phạm lỗi nhạy cảm trong vòng cấm.
Lời kết
Những giải thích chi tiết trên từ các chuyên gia đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm cũng như thông tin hữu ích về sút luân lưu. Có thể thấy rằng, sút luân lưu không chỉ là cơ hội ghi bàn mà còn là yếu tố quyết định sự thành bại trong một trận đấu.